ماهیت جرم و توجیه مجازات در فلسفه افلاطون
كتاب حاضر از ٣ بخش تشكيل شده است. بخش اول، با عنوان تطور آرته دشوارترين فصل از لحاظ توجيه ضرورت تاليف است. در اين فصل، بر روی يك چالش اصيل در قلمرو فلسفه غرب انگشت گذاشته شده است، فضيلت!
• مسئله فضيلت، ماهيت آن و امكان تعليم و تعلمش، از پيش از افلاطون تا به امروز، در مغرب زمين دغدغه اهل تفكر بوده است.
•اين كه چه چیزی موجب والايی انسان می شود و حكومت ها، اگر حقی بر ترويج فضيلت دارند، آن كدام صفت است كه بايد ترويج شود و مردمان را والاتبار می سازد، از دير باز در فلسفه، مورد توجه بوده است.
•فصل دوم كه مبتنی بر ارائه تصويری از مدينه ايده آل افلاطونی است، تلاشی است، در راستای نشان دادن نظام واكنش كامل افلاطون و تعريف بنيادهای اساسی حكومت از منظر او.
•مسئله بسيار ظريف در انديشه افلاطون به عنوان مبدع فلسفه سياسی، انديشيدن به نهادها، نسبت آن ها با يكدیگر و سلسله مراتب قدرت است.
موضوعی كه متاسفانه بعد از هزار سال، فلاسفه اسلامی از پرداختن به آن سرباز زدند.
•اگرچه افلاطون در رساله جمهوری، و در صدر رساله دولتمرد، از حاكميت مطلقه فيلسوف پادشاه سخن می گويد و يا در بخش هايی از تن دادن به حاكميت قانون سرباز می زند، اما حتی در اين متون، از نهادهای اساسی جامعه سخن می گويد.
به مساله تربيت می پردازد و سعی ميكند حدود وظيفه دولت و روش های مداخله آن را تبيين كند.
•در فصل سوم كتاب، در مورد رويكرد توجيهی افلاطون در قبال كيفر، صحبت شده است.
•افلاطون اساسا غايت گرا است يعنی دقيقا بر عكس كانت كه تكليف گرا بود.
او به دنبال سود و نفعی مشخص از ارگان ها و نهادهای اجتماعی می گشت.
•افلاطون چنين می انديشد كه می توان از كيفر نيز مانند ساير نهادهای حكومت، به سودهای مشخص و معينی رسيد.
هم چنین معتقد بود، كه اين سودها قابل اندازه گیری هستند و اين را هنری می دانست كه اهل فلسفه قادر به درک آن هستند.
منبع: میزان
دیدگاه‌ها